Kuveyt Türkiye

Kuveyt Türkiye Yaşamı

Kahraman ve beraberindeki parlamento heyetini, Kuveyt Uluslararası Havalimanı'nda, Kuveyt Ulusal Meclisi Türk Dostluk Grubu Başkan Yardımcısı Abdullah Ferhat ile Türkiye'nin Kuveyt Büyükelçisi Ayşe Hilal Sayan Koytak, Kuveyt'in Ankara Büyükelçisi Gassan Yusuf Abdulbari el-Zevavi ve büyükelçilik görevlileri karşıladı.

Kahraman ile birlikte TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Başkanı Mehmet Habib Soluk, Milli Savunma Komisyonu Başkanı Yusuf Beyazıt, Türkiye-Suudi Arabistan Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Halil Özcan, Türkiye-Kuveyt Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Mikail Arslan ve bazı milletvekilleri de geldi.

Resmi adıyla Kuveyt Devleti, Basra Körfezi’ndeki Arap komşuları arasında demokratik bir devlet modeli olarak öne çıkıyor. Arap Körfezi’nin kuzeyindeki eşsiz konumuyla tarihin farklı dönemlerinde önemli yer tutan Kuveyt’in nispeten küçük topraklarında yaşayan halkının geleneğinde dünyaya açık olmak var. Petrol ve doğalgaz gibi doğal kaynakların zenginliğinin yanı sıra diğer Arap ülkelerine kıyasla oldukça eğitimli ve dinamik insan kaynağı  ülkenin en büyük sermayesini oluşturuyor. Çok uzun zamandır süregelen deniz ticareti de yabancılarla geliştirilen güçlü ilişkilerde büyük rol oynuyor.

Bir Kuveyt gezisi sırasında caddelerdeki tabela ve vitrinlerde göreceğiniz uluslararası markaların bir Avrupa şehrindekine benzer yoğunlukta olması artık insanları şaşırtmıyor. Çünkü Kuveyt, bölgenin en önemli alışveriş merkezlerinden biri olarak hafızalara yerleşmiş durumda.

Kuveyt yönetimi millî gelir kaynaklarını çeşitlendirmenin öneminin farkında olduğu için ülke inanılmaz yatırım fırsatları sunuyor. Altyapı projeleri, çevresel hizmetler, depolama ve lojistik hizmetleri, bankacılık, finansal hizmetler ve sigortacılık, entegre konut projeleri ve kentsel gelişim, endüstriyel petrol ve doğalgaz, satışa dönük kimyasal üretimi gibi her sektörden küresel yatırımcının ilgisini çekecek kayda değer bir yatırım potansiyelinden bahsetmek gerek.

Ayrıca Kuveyt, turizm ve eğlencenin yanı sıra, hava ve deniz yolcu taşımacılığı gibi alanlarda da küresel piyasalar açısından umut vadeden bir oyuncu.

Finansal Krize Rağmen Finansal krizin yankılarını hâlâ hisseden dünyanın aksine Kuveyt ekonomisi risk sınıflandırmasında az riskli olma özelliğini muhafaza ederek istikrarlı bir görünüm sergiliyor. Ülke ekonomisinin bunaltıcı krize rağmen ayakta kalması sağlayan özellikler arasında; düzenli makroekonomik temeller, şeffaf ve sağlam bir hukuk sistemi, gerçek bir demokrasi, yüksek yaşam standartları ve uluslararası gelişmeleri yakalama konusundaki kararlılık sayılabilir. Kuveyt yatırım hukuku 14 farklı sektörde yabancı yatırımcıların, varlıkların yüzde 100’üne sahip olmasına olanak tanıyor. Buna ek olarak, 10 yıllık kurumsal vergi muafiyeti, kısmen ya da tamamen gümrük vergisi muafiyeti, kamulaştırma ve istimlak karşında garanti gibi imkanlar da sunuluyor.

Ekonomik Yükseliş Makroekonomik çevreyi geliştirme konusunda Kuveyt yakın zamanda büyük bir gelişme kaydetti ve bu alanda, 144 ülke arasında dördüncü sırada yer aldı. Diğer yandan, gayrisafi tasarruf açısından da birinci sıraya yükselmişti. Tüm bu başarılar, istikrarı ve yasal yapının desteğini ve ülke yönetiminin dinamik yaklaşımını işaret ediyor.

İş DışındaBaşkent Kuveyt’i iş gezisi sebebiyle bile ziyaret etseniz, mutlaka görmeniz gereken yerler var. İlki, ülkenin 1990’ların başında yaşanan Irak işgalinden kurtuluşunu simgeleyen Özgürlük Kulesi olmalı. Dünyanın en yüksek telekomünikasyon kulelerinden biri sayılan bu yapı yaklaşık 372 metre yüksekliğinde.

Nereyi Görmeli?Anakaradan biraz uzaklaşınca, Körfez Savaşı’nda büyük yaralar alan Fialaka Adaları’na varılıyor. Adada, Tunç Devri ve Helenistik dönem yerleşim yerlerinin kalıntılarının da dahil olduğu pek çok tarihî hazine bulabilirsiniz.

Yakın tarihe merakınız varsa, Millet Meclisi’ne oldukça yakın bir noktada bulunan Ulusal Müze’yi ziyaret etmek hoşunuza gidecektir. Bu müzede, alanında dünyanın en meşhuru ve kapsamlısı sayılan El Sabah İslam Sanatları Koleksiyonu’nu görebilirsiniz.

Sanatın yanı sıra Abdullah Mübarek Caddesi üzerinde yer alan ve doğa, petrol endüstrisi, makine, havacılık, uzay ve zooloji alanlarına ait örneklerin sergilendiği Bilim ve Doğal Tarih Müzesi de ilginizi çekebilir. Bir başka adres ise Sadu Evi. Burada da Bedevi geleneksel hayatının ve sanatının izlerini bulacaksınız. 

Nasıl Gidilir? Türk Hava Yolları, İstanbul’dan Kuveyt’e haftanın her günü karşılıklı seferler düzenliyor. Bize Destek Olmak İçin Forum Referans Kodumuz:DRFE34D

Bir Kuveyt Sabahı

Kuveyt'in yeri Ortadoğu ülkeleri arasında bir başka benim için. Bu seyahat ise sadece Kuveyt'i gezme imkânı bulduğum için değil, aynı zamanda Bedevi kültürünü tanıyıp, Irak sınırına 30 km uzaktaki deve çiftliğinde güneşin doğuşunu izleyip, sadeliğin insanın ruhuna ne kadar iyi geldiğini bir kez daha gördüğüm için yüzümde gülümsemeyle döndüğüm yolculuklardan. Kuveyt'in görkemli binalarını, şehir merkezini, pahalı otomobillerin ve motosikletlerin gösteri geçişi yaptığı sahil yolunun tadını hızlıca çıkarıp, öve öve bitiremediği develerinin evi, Irak sınırına 30 km uzaklıktaki çadırlarına bizi davet eden Fahad Al Humeidi'nin çölün ortasındaki çiftliğine doğru yola çıktık.
AMERİKAN ASKERLERİNE TEŞEKKÜR

Irak sınırına bu kadar yaklaşınca ve özellikle de yoldaki 'God Bless American Troops' (Allah Amerikan askerlerini korusun) yazısını görünce Irak savaşıyla ilgili uçakta bir Kuveyt'li doktordan dinlediğim hikaye aklıma geldi. Uçakta tanıştık. Havadan, sudan, spordan, İslam'dan, insanlıktan sohbet etmeye başladık ve söz Irak işgaline geldi. O yıllarda doktor olarak yaşadığı anılarını anlatmaya başladı. Bugünkü mezhep ayrımlarının, din ayrımlarının dünyamızı getirdiği noktayı her gün televizyonlardan izliyoruz. Bu da ibretlik bir hikâyeydi. Irak askerlerinin döşediği mayınları toplamak üzere gelen dost askerler mayınları toplar ve bir otobüse doldururlar. Oysa üst üste koydukları mayınlar yolculuk için çok risklidir. Yolda otobüs büyük bir çukura düşer ve mayınlar patlar. Bu kazadan çıkan dost askerler ve esir Irak askerleri birlikte hastaneye yetiştirilirler. Hastanede doktor ayrım yapmadan önce acil vakaları ameliyat edip, daha sonra da diğerlerini sıradan tedaviye alıp hepsini kurtarabileceklerini söyler. Askerlerden biri de 'Biz sizi kurtarmaya geldik, bunlar da sizi öldürmeye ikimize aynı muameleyi mi yapacaksınız?' der. Doktor sakinlikle karar verir, önce ağır vakaları alır sonra zaten iptidai şartlarda olan hastane müsait olunca diğerlerini ve sonuçta oradaki herkesi kurtarır. 'Emir eri olarak oraya gelmiş o asker aslında düşman değil ki, bizim görevimiz insan kurtarmak' dedi. Bu acılar her dönem başka elbiseler giyip başka mekânlarda devam ediyor. Oysa savaştan kurtulan topraklar ne kadar huzurlu ve de güzel … Fahad önce bize yerel yemeklerden ikram etti. Yavaş yavaş, halen sadık kaldığı ve korumaya çalıştığı 'Bedevi Kültürü'nü anlatmaya başladı… Önce kapıdaki devesinin en az 300 bin dolar değerinde olduğunu bize anlattı.
ÇÖLÜN EFENDİSİ
Bedeviler geleneklerine çok bağlı, maddi imkanları çok olsa bile fark etmiyor, vatanlarından, kendine ait hayat biçimlerinden vazgeçmiyorlar. Fahad Al Humeidi de yüzü aşkın devesiyle bu kültüre sıkı sıkıya bağlı olan Kuveytli bedevilerden biri. 


BEDEVİLER VE DEVELER
Şehre ait olamayan özgür ve mutlu ruhlar
Ben hala damızlık devenin fiyatını algılamaya çalışırken, araçlarımıza binip yoldan ayrılıp çölün derinliklerine doğru hareket ediyoruz. Deve çiftliği deyince öyle çitler, binalar filan beklemeyin. Çöl, develer ve eski çadırların yerine TIR'dan yapılma klimalı çadır, o kadar… O bile aslında Fahad'ın ruhuna ters ama 'modern dünyaya da uyum sağlamak lazım' diyor. Develer karşılıyor bizi. İlk kez devenin ne kadar akıllı ve arkadaş canlısı bir hayvan olduğunu tanık oluyorum burada. Alıştıktan sonra bir tanesi peşimi bırakmıyor. Ben nereye, devecik oraya.  Modern çadırın içinden elimi uzatıp beslediğim deve, sabah güneşi karşılamak için battaniyelerle dışarıya çıktığımda hemen yanıma geliyor. Çölde develerle güneşi karşılamak üzerine bir yazı yazıyorum çünkü her sabah güneş doğarken oradaki huzuru arıyorum. Sadelik mutluluk demek,  Kuveyt'in bende bıraktığı hatırada…
Kuveyt'te Türk olarak Yaşamak Zor ve Pahalı Kısaca

Yüksek gökdelenli şehrin aksine çölde güneş bir başka doğuyor. Etraftaki sadelik ise kendinizi dinlemenizi, ruhunuzu hissetmenizi sağlıyor. 

Kuveyt'te Kazanç Fırsatları

Kuveyt’te İş Yapmak

Yabancılara toprak satışı, ve ikinci ve üçüncü nesillere geçişi şahıs olarak mümkün değil ama, Kuveytli ile tüzel kişilik kurarak mümkün.

Zorunlu eğitim, 8-9 sene galiba -emin değilim.  Burada Doktoraya kadar, sen yeter ki okuyacağım de. “Babalar ceketini satmıyor” dilediğiniz aşamada, yurtdışı bursu hazır bekliyor.

YÖK yoktur, Üniversite sayısı ve binaları nüfusla mukayese edilemeyecek kadar çoktur. Ama genelde üniversiteye yurtdışına gidilmekte.

Sağlık sistemi Kuveytliye beleş, ikamet belgeli yabancı yıllık 150-200 TL öderse, ona da beleş.

Monopol ve özel sektör. Devletten güç alan monopol yok ama müthiş sermayeleri ve üstün ticaret kabiliyetleriyle rekabet edebilmek imkansız.

Özel sektör: Kuveyt nüfusunun talep edebileceğinden kat kat fazla iş yapabilecek sermayeye sahip olan Kuveyt özel sektörü, “Dünyanın Özal sektörü” konumundadır. Yani Katar’da, Dubai’de, Avrupa’da, Amerika’da gördüğümüz gökdelenlerin, (iş veya konut), Otel ve AVM’lerin  çoğu Kuveyt özel sektörünündür. Ayrıca Dünyadaki önemli sanayi kuruluşlarındaki görünmez büyük ortaklar (GMC, Mercedes vb gibi) Kuveyt özel sektörüdür. -Mercedes’in hâkim pay sahibinin kızı, Kuveyt’in gelini-

Devlet sektörü: Çıkardığı petrolü kendi taşır, kendi rafine eder (Avrupa’da kurulu / Vietnam’da kurulmakta olan rafinerileri vardır) kendi satar. Avrupa’daki Q8 isimli benzin istasyonları Kuveyt’indir ve akaryakıtta tabancaya  kadar katma değeri kimseye bırakmamaya çalışır. Bu gelirin 10 % u gelecek kuşaklar için bir fonda biriktirilir. Fon asla buharlaştırılmaz, aksine çok akıllı yönetilir.

Birikmiş müthiş sermaye ve ticaretten çok çok iyi anlayan Kuveytli işadamları Dünyanın her yerinde is yapmaktalar.

Yani kısaca Kuveyt “bir yumurta için öğleye kadar gıdaklayan”  Katar’a benzemez. Sessizce 30 kg süt veren montofondur. (ama sütün fiyatını kendi koyar)

-Kadının bulunduğunuz toplumdaki yeri (mitoloji değil de gerçekleri)

Kadınları anlatmayı ikiye ayırmalıyım:

1) Ev dışındaki görüntü: Geçim derdi olmadığı her hallerinden belli, herkes mutlu mesut. Hepsi kendi kullandıkları lüks araçlarla, çok sayıdaki AVM ve  restaurantlardalar. (her ülke yemeği, her ülke markası mevcut). Görüntü genelde şöyle; % 90 yüz hariç kapalı. % 8-10 yüz ve eller dahil kapalı.  %100 büyükçe güneş gözlüklü, 3 – 4 çocuk ama mutlaka Filipinli yardımcı (1-2 tane), alışveriş torbaları dolu eller. Yarıdan fazlasının Filipinli yardımcılarla İngilizce konuşmakta olduğunu gördüm. Ev dışında WC hariç, erkek kadın mahal ayırımı yok. Ülkeye gelen yabancı erkeklerle nikahsız beraberliklerden olan çocuklar ortalıkta kimliksiz (yani Kuveyt vatandaşı olarak kabul edilmemiş halde) dolaşmakta. Hükümet onları AVM vs türü yerlerde kapı görevlisi falan yapıp küçük bir maaş vermekte. Zaman zaman Kuveyt’te toplanan halk şöyle yaptı, böyle yaptı diye duymakta olduğunuz haberler, bu kimliksizlerin, fırsat buldukça (200 -300 kişi) bir araya gelip Kuveyt vatandaşlığı talep ederken çıkardıkları gürültü patırtılarından başka bir şey değildir. Normal Kuveyt vatandaşı;  evinden Filipinlinin biri “oturacağı koltuğunu getirip önceden koymamışsa” o alana gitmez 

2) Ev içindeki görüntü: Ailemle kalmadığım için, Kuveytli ailelerle görüşme imkânım çok olamamakta. Bununla beraber, buradaki bir dostumun evine 3-4 kere yemeğe gittim. Dostum yurtdışında 2 fakültede lisans eğitimleri almış, yılın 3 ayı Dünya gezen, hoşsohbet biridir (ben de sohbeti hiç sevmediğim için, kendisiyle her sohbetimiz 2-3 saat sürer).  Tümü iftar için olan bu yemeklerde ve sonrasındaki kahve oturmasında, evde olan Eşini hiç görmedim. Servisi Filipinli yardımcılar yaptı. (evlerin mimarileri bu tür haremlik / selamlığa uygun zaten) Kuveyt’teki dostlarınızla dışarıda yemek yaygındır. Evine yemeğe davet edilmek, ilişkide sizin ortaokulu bitirdiğinize delalet eder. (Sülale meclisi sayılan Divaniye’ye davet edilmişseniz ilkokulu bitirmişsinizdir). Buraya kadar anlattıklarım Kuveyt vatandaşları için.

Bir de bu ülkede, onların iki katı nüfusa sahip yabancılar oturmakta. En kalabalık nüfus Hindi. Sonrasında Mısır ve Filipinliler geliyor. Daha sonra, en az Türkler olmak üzere tüm ülke vatandaşları. Evlerinde haremlik/selamlık uygulanmayan, 1 Hintli, 1 Mısırlı, 1 Afgan (Kanada vatandaşı) görüştüğüm aileler. 1 de arada selamlaştığım kapı komşum İngiliz aile var. Her hallerinden İngiltere’nin kuzeyinden oldukları belli 

Bu “sosaayiti”ler bizim Avrupa’da çalışan Türk aileler gibiler.  Kendilerini geçici görmüyorlar, tup düğün derneklerini vs hep beraber ülkelerinde imiş gibi yasıyorlar. En organize olanı / internet üzerinden yoğun iletişebilen “Hindi”ler.

Divaniye’yi anlatmak isterim; Arap toplumlarında sülale/kabile aidiyeti çok önemli. Kuveyt’te de geniş sülaleler halinde yaşarlarken, her sülale büyüğünün evinin yanında/yakınında, Yüz-Yüz elli kişinin rahat oturabileceği misafir salonu mevcut. Oturma düzeninde bir hiyerarşi oluyor, salonun dar tarafında 3-4 ileri gelen oturuyor. Kapıdan girdiğinizde (her Müslüman ülkede, her topluluğa girildiğinde adet olduğu üzere) sizden önce gelenleri sağdan başlayarak tek tek tokalaşarak selamlıyorsunuz. Duvar kenarı boyunca yerde oturulduğu ve orta bos olduğu için bu pek zor olmuyor. Neler konuşuluyor? Türkiye’de televizyon ve okey vs pek oynanmayan kahvelerde eskiden ne konuşuluyorsa o konuşuluyor. Ama şiir ilaveli.

Eğer ülke icra kurulu (hükümet) bu Divaniyelerin dilene, olumsuz bir hareketiyle, düştü mü kurtuluşu yok 1 ay dayanamaz gider. Öyle de bir fonksiyonu vardır Divaniyelerin.

Kuveyt’te Vergi:

Tabiî ki geniş bir külliyat.  Şubat 2008 de mevzuat çok büyük değişikliğe uğradı. (hala öncesine ait oranlarla yabancıya bilgi verenleri görmekteyim)

Ana hatlarıyla:

1. Emlak vergisi yok.

2. KDV yok

3. Çalışana maaştan vergi yok. (çalıştığı şirket, net karinin üzerinden % 2.5 ulusal işgücü destek vergisi öder)

4. Kuveytli ne is yaparsa yapsın gelir vergisi ödemez, yok.

     i) GCC (Gulf Cooperation Council) ülkelerinden – Kuveyt, Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Katar – (Urdun ve Fas’ı da körfez ülkesi olmadıkları halde, “iki yüz küsur aile”nin cani öyle istediği için dahil ediyorlar) şirket ortağı varsa, şirket gelir vergisi yine ödemez.

     ii) GCC ülkeleri dışından yabancı ortağı varsa, o ortağın hissesine düşen net karın % 15 ini (2008 den önce % 5 den % 55 e kadar kademeli idi) gelir vergisi olarak öder.

5. Zarar durumunda, müteakip 3 yıla yayılır.

4/ii maddesini biraz açayım. % 15 sabittir ama, Kuveyt ile şirket hissedarının kayıtlı olduğu ülke arasında ikili vergi anlaşması varsa, ona göre davranılmakta.

Uygulamada, işveren pozisyonundaki şahıs / kurum, her ödemeden % 5 kesmekte, (bizdeki yıllara sari isin stopajı gibi) isin sonunda, vergi dairesinden hesap görülüp, net kar belli olup, net kardan % 15 vergi tahakkuk edip, müteakip yılda 4 taksit yatırıldıktan sonra, “vergi temiz kağıdı” alınınca, stopaj serbest bırakılmaktadır. (Stopaj o kadar beklediğinde çürür, kokar, bende olsa, taze taze yerim diyen şirketler de düşünülmüş. Banka teminatı getirirseniz, stopaj size her aşamada veriliyor.)

Gelelim Cirodan net kar hesaplanırken nelerin indirilebileceğine:

1.Yabancı ortağın kendi ülkesindeki merkez ofis giderleri için, cironun % 1.5 u indirilebiliyor.

2. Kuveyt’teki acente veya komisyon ödemesi için, cironun max. % 2 si indirilebiliyor.

3. Maaşlar ve maaşların % 10 u sosyal güvenlik payı denilerek, indirilebiliyor.

4. Malzeme, makine-ekipman, işçilik, nakliye sigortaları, Kuveytli sigorta şirketlerine yatırılırsa, indirilebiliyor.

5. Şirketin Merkez ofisine ödenen finansman/faiz giderleri indirilemez.

     i) Finansman gideri/faiz vs Kuveyt bankasına ödenmişse, indirilebilir   –bu trik kıyağımı unutmayın-

    ii) Dışarıdaki bankaya ödenen faiz veya banka hizmeti gideri indirilmez. Ama, alınan paranın veya banka hizmetinin tamamının Kuveyt’te kullanıldığını vergi dairesine evrakla sunabilirsen, (bunu basta bilip, dışarıdaki bankadaki evrakları bunu düşünerek hazırlatırsan) indirilir.

6. Taşeron faturalarının tamamı indirilir. Amaaa 3 serti yerine getirmişsen.

      i) Taşeron iş’e baslarken vergi dairesine bildirdi ise.

     ii) Taşeronun yaptığı is, senin kontratında yazan iş ise.

     iii) Taşerona yaptığın her tür ödemeden % 5 kesmiş isen.

Bunları yapmadı isen, Dünyanın sonu değil, işverenin sana yaptığı ödemelerden (cirodan) kestiği % 5 leri,  Kuveyt yeterli vergiyi  aldım olarak düşünüyor.

İnce ince bunları takip etmen, “net karin % 15’i” olan gelir vergisini, senden kesilmiş olan “cironun % 5’i” nden aşağı çekmek için lazım.

Biz Türkiye’mizde ne vergiler vermişiz, bize dokunmaz öyle cirodan % 5 diyorsanız, Vergiyle ilgili hiçbir şeyi bilmeseniz, cironun % 5 ini ödeyeceğinizi bilseniz yeter o zaman.

Bir de yıllık  Amortismanlar;

Binalarda % 4 /  Kazı makineleri %25 / diğer makineler % 20 / her tür binek araç % 20 / Kamyon % 15